Mieliśmy ostatnio okazję projektować przepiękny stempel Ex Libris dla naszego klienta, który chciał wykonać indywidualny projekt z przeznaczeniem dla dyrektora wyższego szczebla w korporacji finansowej. Ponieważ klient miał wygórowane wymagania co do samego projektu jak i wykonania stempla to zależało na także aby całe zamówienie było najwyższej możliwej jakości. Okazało się, że nie mniej istotną rzeczą od projektu, drewnianego gryfu i gumy do graweru był także tusz, który to miał decydujące znaczenie jeśli chodzi o odcisk, w tym przypadku głównie na papierze. Sytuacja zmusiła nas do przetestowania kilku tuszy, a poniżej dzielimy się z Wami naszymi wnioskami.
Używajcie tuszy zgodnie z przeznaczeniem
Pierwszy zasadniczy wniosek to taki aby dobrać odpowiedni tusz do zastosowania. Dlatego jeśli zamierzamy głównie stemplować na papierze (książki, niepowlekany papier) to nawet jeśli wybierzemy bardzo dobry jakościowo tusz z przeznaczeniem do drewna albo tworzyw sztucznych to nie uzyskamy tak dobrego efektu jak tusze typowo do papieru.
Tusze na bazie oleju
Jeśli nasza pieczątka posiada dużo szczegółów i elementów wymagających precyzji to zdecydowanie najlepszym tuszem będzie tusz na bazie oleju, który nie jest zbyt rzadki, a poduszka z tuszem pokryta jest dodatkowo twardą warstwą filcu. Dzięki temu każdy szczegół na stemplu będzie pokryty niezbyt grubą ale dobrze naniesioną warstwą tuszu. Odcisk nie będzie rozmazany, czcionki wyraźne, ostre i każdy detal idealnie odbity na papierze. U nas po prostu idealnie sprawdził się tusz Versa Fine Onyx Black japońskiej firmy Tsukineko. Jest to tusz z górnej półki i nie jest najtańszy na rynku, jednakże wydajność, powtarzalność odcisków i uzyskane detale zdecydowanie przemawiają na jego korzyść.
Tusze na bazie wody
Onyx Black porównaliśmy z kolejnym japońskim tuszem Versa Craft Black, który również jakościowo jest bardzo dobry jednak ma miękką poduszkę, jest na bazie wody i nasączenie graweru stempla tuszem jest nieco inne. Posiada dużo pigmentu i jest nieco rzadszy. Idealnie nadaje się na tkaniny jak len czy bawełna oraz drewno, a także papiery powlekane np. błyszczące, złote, srebrne (nie wchłania się ). Natomiast przy odciskach na matowym papierze – detale i czcionki nie były już tak idealne, a niektóre drobne szczegóły projektu po prostu znikały.
Na marginesie dodamy od siebie, że tusze Versa Craft utrwalają się pod wpływem ciepła – użyjcie suszarki lub żelazka i uzyskacie trwały odcisk na drewnie czy materiale.
Tusze metaliczne Delicata są dostępne w kolorach złotym, srebrnym i miedzianym. Użyjcie ich żeby uzyskać metaliczny połysk. Doskonale nadają się do ciemnych powierzchni.
Po lewej odcisk wykonany tuszem Versa Craft Black, po prawej tuszem Versa Fine Onyx Black. Zwróćcie uwagę na istotne elementy – imię i nazwisko, oczy sowy i pióra na skrzydłąch. Wyraźnie widać brak detali dla tuszu Versa Craft oraz diametralną różnicę dla czcionki, która wydaję się pogrubiona.
Nie musimy chyba dodawać, że przy mniej wymagających projektach te różnice będą niezauważalne, a dodatkowo prawidłowo wykonany odcisk wymaga nieco wprawy. Zanim więc zaczniemy używać stempla tam gdzie chcemy poćwiczmy trochę “na brudno”. Testy przeprowadziliśmy na czarnych tuszach ale oczywiście co do zasady będzie to miało odzwierciedlenie w innych kolorach.
Tusze z niższej półki cenowej
W naszym teście sprawdziliśmy jeszcze jeden tusz od tańszych producentów. Nie będziemy podawać nazw ale były to tusze za przysłowiowe 5zł. Nie udało nam się chociażby zbliżyć do efektu jaki chcieliśmy osiągnąć wykonując projekt exlibrisa, a po odbiciu większości szczegółów z projektu po prostu nie było widać, czcionka poszarpana, linie poprzerywane. Sam kolor był raczej szary niż czarny i dość blady, a dodam, że stemplowaliśmy na wydawałoby się najłatwiejszej powierzchni – matowym, białym papierze o gramaturze ~90g czyli takim jaki standardowo mają kartki książek czy zwykłe koperty na papeterię. Jedyną rzeczą jaka przemawia za kupnem najtańszych tuszy jest ich cena ale i tak nie wiem czy to będzie oszczędność biorąc pod uwagę, że wydajność dobrych tuszy jest kilkakrotnie większa.
Indywidualny projekt stempla Ex Libris
A na koniec jeszcze zobaczcie jak finalnie wygląda nasz stempel Ex Libris, który wykonaliśmy z czerwonego dębu ze specjalną gumą, nadającą się do wielokrotnego czyszczenia (przy zmianie kolorów tuszy).
